Hoe leert je hond

Heb je je altijd al afgevraagd waarom een hond bepaalde dingen doet? Dit artikel verteld je hoe een hond leert. Dit kan verklaren waarom je hond bepaald gedrag vaker inzet dan ander gedrag.

Een hond leert op basis van leerervaringen. Leerervaringen zijn alle ervaringen die een individu opdoet in zijn leven. Zo is voor kinderen de leerervaring dat als de bel gaat school voorbij is en dat is zeer positief in de ogen van de kinderen. Een negatieve leerervaring kan zijn: een hond die naar een kat loopt en een mep op zijn neus krijgt. 

De leerervaringen vinden plaats via conditionering. Hierin zijn zijn 2 wegen: klassieke conditionering en operante conditionering:

• Het klassiek conditioneren is het aanleren van een associatie tussen twee prikkels, waarbij er een reflexmatig gedrag volgt. Klassieke conditionering werkt ook met emoties. Als je de kast opent waar je het hondenvoer bewaard dan komt je hond aangerend. Ook al pak je een vaatdoekje. Het geluid van de kast is geassocieerd met eten en dit geeft een fijn gevoel. Andersom kan ook. Als je hond aan het eten is en een huisgenoot loopt een keer naar je hond en pakt zijn eten af. Dat roept een negatieve emotie bij je hond op, want zijn eten verdwijnt ineens. De volgende keer er een huisgenoot langsloopt zal je hond misschien gaan grommen. Hij heeft het naderen van een huisgenoot geassocieerd met het verliezen van zijn eten. Dit is precies de reden waarom positieve associaties zo belangrijk zijn. Een associatie is snel gecreëerd en het afleren van zo’n associatie is heel moeilijk. Vele malen lastiger dan het aanleren van een positieve associatie. 
• Het tweede principe is de operante conditionering. Dit heeft betrekking op het bekrachtigen en corrigeren van gedrag. In het engels is dit Reward (R) en Punishment (P). Dit zijn de letters die je ook terugziet in het model. Ik heb hier expres voor gekozen, omdat je de engelse versie van dit model veel terug ziet op het internet. Mocht je het nog eens na willen zoeken, dan zorgt dit niet voor verwarring.
  

Positief betekent dat je iets toevoegt. Dit is niet iets toevoegen zoals in eten, maar zoals het gebruikt wordt bij een arts. Als je een SOA test doet en de arts belt je op met het nieuws dat je positief bent getest, dan heb je een SOA. Je bent er niet blij mee, maar je hebt het wel gekregen. Als hij je opbelt met het nieuws dat je negatief getest bent, dan heb je geen SOA. Vertaald naar de honden betekent dit dat als je een hond iets lekker geeft dan ben je positief bezig. Je bent dus ook positief bezig als je de hond een tik geeft of in zijn nekvel pakt. Je voegt iets toe. Negatief betekent dat je iets weghaalt. Je pup kauwt op je sloffen en jij pakt de sloffen af. Je pup wilt iets van straat eten en jij zorgt ervoor dat hij er niet bij kan.

Gedrag is bekrachtigt als het gedrag in de volgende gelijksoortige situatie vaker voorkomt. Gedrag is gecorrigeerd als het gedrag in de volgende gelijksoortige situatie minder vaak voorkomt. Laten we als voorbeeld trekken aan de lijn gebruiken. Ik schets de situatie in dit voorbeeld heel zwart/wit, maar hondengedrag is nooit zo zwart/wit. Je hond trekt aan de lijn. Je stopt met lopen totdat je hond niet meer trekt en daarna begin je weer te lopen. Als je hond tijdens de volgende uitlaat minder trekt dan heb je het trekken gecorrigeerd. Je hond zal dan vaker minder trekken wat je dan bekrachtigt met bijvoorbeeld voer. Hierdoor zal je hond het leuker vinden als hij zonder te trekken meeloopt. Het niet trekken is stukken leuker dan het trekken. 

Een hond is gecorrigeerd als het betreffende gedrag bij een volgende keer afgenomen is. Dus stel je hond bedeld normaal gesproken voor 5 minuten en jij negeert hem. De volgende keer bedelt je hond niet voor 5, maar voor 4 minuten. Het gedrag bedelen is afgenomen en je hond is gecorrigeerd. Echter zijn mensen snel geneigd om positieve correcties toe te passen. Hierbij maak je gebruik van schrik, intimidatie en/of pijn. Op het moment dat je een hond positief corrigeert dan leert hij het ongewenste gedrag te vermijden. Stel je pup plast in huis en jij corrigeert hem hiervoor door zijn neus in het plasje te duwen. De pup vind dit absoluut niet leuk en leert dat plasjes doen en mensen niet samen gaan. Wat er nu gebeurd is dat je pup niet meer in jouw bijzijn wilt plassen, omdat hij bang is voor een correctie. Dit zorgt er dus ook voor dat je pup niet meer wilt plassen als je buiten met hem wandelt. Hij heeft dus niet geleerd dat het de bedoeling is om buiten te plassen. Als je pup binnen plast en jij zet hem gewoon buiten, dan leert hij uiteindelijk dat het de bedoeling is om buiten te plassen. Je pup leert nu werkelijk het gewenste gedrag aan. Dus een positieve correctie zorgt ervoor dat je hond het ongewenste gedrag gaat vermijden in jouw bijzijn. Jij wordt in de ogen van je hond hierdoor de brenger van schrik, intimidatie of pijn.

Toch zijn niet alle correcties slecht. Als je negatief corrigeert, dan neem je iets af wat de hond graag wilt en als bekrachtiger ervaart. Denk hierbij aan het weghalen van je broodje pindakaas als je pup die wilt pakken. Je wilt niet dat je pup jouw brood opeet, dus haal je het weg. Je pup had alleen het broodje al in zicht. Doordat je het weghaalt corrigeer je je pup voor het naderen van je broodje. Als je hier consequent in blijft zal je pup op den duur begrijpen dat jouw broodje niet voor hem is. Een ander voorbeeld hiervan is trekken aan de lijn. Zodra de hond trekt stop je met lopen, zodat je pup niet al trekkend aankomt op zijn bestemming. De bestemming kan alles zijn van huis tot lantaarnpaal tot een wapperend grassprietje.

Neem bij twijfel (of als je vragen hebt) contact met mij op. Voor een gratis telefonisch adviesgesprek van 30 minuten. Ik ga dan met je meedenken voor een oplossing.

Dit artikel is geschreven door Natasja van den Hout, eigenaar van Hondencentrum Heeft een staartje. Het artikel delen via social media wordt zeer op prijs gesteld, mits er een bronvermelding bij zit. 

 Terug